Met een Nederlands HBO-diploma doorstromen in Duitsland

Met een bachelordiploma op HBO-niveau kom je in de regel in aanmerking voor een masterprogramma aan een Duitse Fachhochschule en met een bachelordiploma op WO-niveau kom je in aanmerking voor een master aan een Duitse Universität. Met een WO-bachelordiploma kom je ook in aanmerking voor een masterprogramma aan de Fachhochschule. In sommige gevallen kun je met een HBO-bachelordiploma een masterprogramma aan de Universität volgen. Maar dan moet je wel aan een aantal eisen voldoen. Deze worden hieronder besproken. Eerst leggen we kort het verschil tussen een Nederlands en Duits masterprogramma uit.

Er is op masterniveau een verschil tussen Nederland en Duitsland. De Nederlandse pre-master, ook wel schakelprogramma genoemd - een verplicht programma voor Nederlandse HBO-afgestudeerden die in Nederland in aanmerking willen komen voor een éénjarige universitaire master - bestaat in Duitsland niet. Bijna alle masteropleidingen in Duitsland, zowel aan de Fachhochschule als aan de Universität, duren standaard twee jaar. Lees meer over het Duitse onderwijssysteem.

Internationale studenten worden in de toelatingsprocedure individueel behandeld door de universiteit. Hoewel het van de universiteit afhangt waar precies op gelet wordt, zijn de volgende voorwaarden in ieder geval van belang voor Nederlanders met een HBO-diploma die een Duitse master willen doen:

• Het diploma van de hogeschool waar je je bachelor-diploma hebt behaald moet erkend zijn;
• Je bachelorprogramma duurde vier jaar en tijdens je programma heb je 240 ECTS behaald;
• De behaalde bachelor moet inhoudelijk voldoende aansluiten op de master;
• Het bachelorprogramma moet van voldoende wetenschappelijk niveau zijn;
• Soms moet je kunnen aantonen dat je voldoende over onderzoeksmethodiek hebt geleerd.

De precieze eisen staan vermeld in het studieprogramma van de specifieke universiteit. Het is aan te raden deze toelatingseisen goed door te nemen en te laten toelichten door een medewerker van het international office van de Duitse onderwijsinstelling. Deze medewerkers zijn dagelijks bezig met het adviseren van internationale studenten en zijn meestal gemakkelijk telefonisch of per mail te bereiken. De juiste contactpersoon vind je gemakkelijk via de database van de DAAD met daarin alle studies die in Duitsland worden aangeboden. Zodra je op een studie klikt die jouw interesse heeft, zie je de juiste contactpersoon. Daarnaast is het handig om op de toelatingseisen in te gaan in je motivatiebrief. Het is ook aan te raden om je in te schrijven voor meer dan één masterprogramma zodat je een meerdere opties hebt, mocht je worden afgewezen.

Kijk voor meer informatie over de erkenning van je vooropleiding en je diploma in de database van Anabin (Anerkennung und Bewertung ausländischer Bildungsnachweise). Deze biedt informatie over de waardering van een Nederlands diploma in Duitsland. Meer informatie over diplomawaardering is ook te vinden via de website van Nuffic. 

Tevens is het goed om te weten dat een Duits taalcertificaat vereist is om toegelaten te worden tot een masterprogramma met als hoofdtaal Duits. Vaak wordt niveau B2 of C1 van het Europees referentiekader verlangd. Specifieke taaleisen kun je vinden op de website van de onderwijsinstelling waaraan je de master wilt volgen. Overigens heb je voor een masterprogramma met als hoofdtaal Engels een soortgelijk certificaat van het Engels niveau nodig. Lees hier meer over taaleisen voor een studie in Duitsland.