"Kleinschalige onderwijs, goede begeleiding en een gezellige stad"
Martijn Haas doet zijn bachelorstudie Politikwissenschaften in Bamberg.
Waarom koos je voor Politikwissenschaften in Bamberg?
Ik ben altijd erg geïnteresseerd geweest in wat er zoal in de wereld gebeurt en wilde me graag met internationale betrekkingen bezighouden. Ik was in 2015 al een keer in Bamberg en ik dacht meteen: 'Hier zou ik wel kunnen wonen'. Het bleek voor politicologie ook een van de beste universiteiten van Duitsland. Voor het begin van de studie ben ik twee keer naar Bamberg geweest om met o.a. studieadviseurs en een Nederlandse professor te praten. Het kleinschalige onderwijs, de goede begeleiding en de gezellige stad hebben me uiteindelijk overtuigd. Wanneer je voor het eerst op jezelf gaat wonen, is het fijn om in een iets kleinere stad te wonen in plaats van in een metropool als München. Bovendien zijn grote steden als Neurenberg, Frankfurt en München als het nodig is relatief dichtbij.
Wat moest je regelen om je in te schrijven?
De aanmeldingsprocedure is redelijk eenvoudig, alleen er komt ontzettend veel papierwerk bij kijken. Als je als niet-Duitser je hele studie aan de universiteit gaat volgen, gelden er andere regels dan voor uitwisselingsstudenten. Het makkelijkste gedeelte is het invullen van twee formulieren en het opsturen van een CV. Daarna heb je echter een vertaling van je diploma en cijferlijst nodig, gemaakt door een beëdigd vertaler. Dit kan enkele weken duren en is helaas ook aardig duur. Ook heb je van zowel de vertaling als het origineel van deze documenten een gewaarmerkte kopie nodig en daar moet je voor naar de notaris. Tot slot heb je natuurlijk een taalcertificaat Duits nodig. Helaas werd Duits op mijn vwo-diploma niet als bewijs van taalbeheersing aangerekend. Je moet een apart TestDaF-certificaat hebben, ook hiervan is een gewaarmerkte kopie nodig. Als je deze papierverzameling bij elkaar hebt, gaat het op de post en krijg je binnen een paar dagen reactie. Voor opleidingen met een numerus fixus bestaan weer andere regels.
Hoe is het om als Nederlander een gehele bachelor in Duitsland te volgen?
Ik ervaar gelukkig geen taalbarrière. Ik sprak al redelijk goed Duits toen ik hier kwam wonen. Na een maand werd mij al verteld dat het nauwelijks te horen was dat ik uit Nederland kwam. Het enige wat tegenzit is het Fränkische dialect. Daar moet ik nog even op oefenen.
Een culturele barrière had ik niet echt verwacht maar is er zeker, ook al valt dit niet altijd meteen op. Duitsers zijn vaak wat afstandelijker, nemen minder risico en zijn minder persoonlijk, ook wanneer je ze al goed kent. Nederlanders zijn daarentegen over het algemeen opener en vrijer dan Duitsers. Dit merk je met name in de omgang. Ondanks dat word je hier als Nederlander snel opgenomen, Nederlanders hebben een goede reputatie onder de Duitsers hier.
Universiteiten en docenten moeten in Duitsland erg correct zijn van de wet. Zo heb ik bijvoorbeeld geen Studentenkarte, maar een Studierendenkarte, want dat is genderneutraal. Docenten gebruiken ook bijna altijd de vrouwelijke en mannelijke vorm van woorden als ze het over mensen hebben, zodat ze niemand uitsluiten. Dit is een van de kleine dingen waar je als Nederlander niet zo snel aan denkt als je hierheen komt.
Hoe bevalt de studie na het eerste semester?
De studie bevalt tot nu toe erg goed. In tegenstelling tot Nederland ben je hier relatief vrij in de vakken die je kiest. Je kan soms zelf bepalen op welke dag je een bepaald vak volgt, en er bestaat wettelijk geen aanwezigheidsplicht in Bamberg. De professoren en docenten zijn altijd goed bereikbaar en bereid om te helpen waar nodig. Over het niveau kan ik eigenlijk niet veel zeggen. Ik heb in Nederland andere dingen op school geleerd dan de Duitse studenten. Stof die bij ons al op school behandeld werd, leren Duitsers hier pas in het eerste semester op de universiteit kennen. Desondanks is het niveau erg goed, en er wordt nadruk gelegd op de empirie, waardoor je erg goed leert theorieën op de werkelijkheid toe te passen. Tot nu toe ben ik erg tevreden met studeren hier.
Wat vind je van Bamberg als stad?
Bamberg is klein maar fijn. De hele binnenstad is UNESCO-werelderfgoed, prachtig middeleeuws en in de zomer overspoeld door toeristen. Met ongeveer 15.000 studenten op 73.000 inwoners vormen de studenten wel een belangrijk onderdeel van de stad. Daarnaast zijn er, ondanks dat Bamberg niet zo bekend is als Berlijn of München, erg veel internationale studenten van wie velen hun volledige studie hier doen. Als Nederlander is het erg fijn dat je ook met de fiets prima terecht kan in Bamberg, er zijn goede fietspaden en binnen 20 minuten ben je eigenlijk overal.
Zou je wat over je woonsituatie kunnen vertellen?
Ik woon momenteel in een appartement (21 m2) in een gloednieuw Studentenwohnheim (2 jaar oud). Het ligt tussen faculteit en stad en is praktisch naast het treinstation. Zo ben ik in minder dan 10 minuten met de fiets op plek van bestemming. Het appartement is volledig gemeubileerd (inclusief TV!), heeft een keuken en een grote badkamer. Voor een student is het vrij luxe en de prijs ligt voor Bambergse begrippen dan ook hoog: 340 euro per maand in totaal. In de binnenstad kan je soms voor 270 euro midden in het uitgaansgebied en tussen het werelderfgoed wonen.
Toen ik naar Bamberg kwam, verwachtte ik de enige Nederlander hier te zijn. Het is geen grote stad en voornamelijk onder toeristen bekend, onder studenten een stuk minder! Maar nu heb ik Bamberg een Nederlandse kapper, er is een Nederlandse professor en er zijn veel Nederlandse toeristen te vinden in de stad. Als Nederlander kom je elkaar om de een of andere reden overal tegen.