“Je hebt in Duitsland veel meer vrijheid”
Interview met Barbara Koole, in 2011 student in Berlijn.
Wat was voor jou de belangrijkste reden om in Duitsland te studeren?
Ik had eigenlijk na de middelbare school al een tijd naar het buitenland willen gaan, maar heb uiteindelijk besloten om dat tijdens mijn studie te doen. Ik heb uiteindelijk vooral voor Berlijn als bestemming gekozen. Een paar jaar ervoor was ik in Berlijn op vakantie geweest en werd toen meteen enthousiast. Dus toen ik zag dat mijn opleiding een uitwisselingsmogelijkheid met Berlijn had, wist ik zeker dat ik daar heen wilde.
Hoe verliep de voorbereiding?
Het was niet zo moeilijk de uitwisselingsplek te krijgen, maar daarna was de communicatie van de UvA niet zo duidelijk. Ik bleek een taaltest te moeten doen, wat mij niet verteld was. Ik wist niet waar die test uit bestond, welk niveau werd verwacht en wat er zou gebeuren als ik de test niet haalde. Dat was wel stressvol, maar uiteindelijk bleek de test niet zo moeilijk en was het allemaal geen probleem. Ik had sowieso ook al besloten een cursus Duits van de Humboldt te volgen voor het semester zou beginnen. Toen ik eenmaal in Berlijn was, was de informatievoorziening prima.
Hoe was het studentenleven in Berlijn?
Ik heb uiteindelijk niet aan alle activiteiten die voor Erasmusstudenten werden georganiseerd meegedaan. Daar waren bovendien alleen maar andere buitenlanders. In contact komen met Duitsers was vooral je eigen verantwoordelijkheid. Wat helpt is heel veel Duits praten en niet bang zijn om taalfouten te maken. Ik ben ook steeds bij de Duitsers gaan zitten tijdens colleges. Zeker de Spaanse en Franse uitwisselingsstudenten hadden nogal de neiging bij elkaar te blijven. Uiteindelijk had ik daardoor veel meer contact met Duitse studenten. Maar het blijft zo dat je makkelijker vrienden maakt met andere uitwisselingsstudenten omdat zij allemaal ook op zoek zijn naar mensen om iets mee te doen. Dat is ook niet zo erg. Bovendien heb ik wel altijd Duits gesproken, ook met andere buitenlanders.
Wat vond je van het onderwijs?
Je hebt in Duitsland veel meer vrijheid. In Nederland vind ik het vaak nogal schools, je wordt heel erg in een bepaald stramien gedrukt waarin alles voor je is vastgelegd. In Duitsland vond ik het af en toe juist stuitend dat je een vak kon volgen zonder ook maar ooit naar college te komen, op het eind dan een paper in te leveren en alsnog alle studiepunten ervoor te krijgen. Mijn ideale onderwijs ligt denk ik ergens in het midden. Het is zeker een goede aanvulling geweest het Duitse systeem een keer te zien. Ik had bovendien ook geluk met de docenten. Die waren allemaal goed, op één na, en dat was een Nederlandse docent!
Zijn er verschillen tussen de Nederlandse en de Duitse studenten?
Sowieso op mijn vakgebied. Als je in Duitsland sociale wetenschappen studeert, dan ben je meestal links en geëngageerd. De Duitse studenten zijn ook vaak radicaler. Dat is in Nederland wel wat gemengder. Ik vond de Amsterdamse studenten wel veel meer betrokken bij de universiteit. Voor de rest vond ik de verschillen wel meevallen.
Kun je één beste en één slechtste ervaring van je semester in Berlijn opnoemen?
Dat vind ik echt heel lastig… niet echt eigenlijk. Misschien wel dat ik uiteindelijk liever een heel jaar had willen gaan. De meeste andere uitwisselingsstudenten bleven ook een heel jaar, alleen de Nederlanders gingen maar voor een half jaar. Achteraf gezien was ik graag langer gebleven.
Zou je je kunnen voorstellen nog een keer naar Duitsland te gaan?
Op zich wel, al ben ik wel wat sceptisch of ik een gehele studie in het Duits aan zou kunnen. Verder ken ik vooral Berlijn en weet minder van andere Duitse steden, al heb ik over Hamburg en Leipzig erg positieve verhalen gehoord. Maar ik ben het vooralsnog in ieder geval niet concreet van plan.