Actie: #GeleerdinDuitsland

Om de Dag van de Duitse taal 2018 te vieren vroegen wij onze DIA-Stipendiaten naar Duitse woorden en uitdrukkingen die zij hebben geleerd tijdens hun studietijd in Duitsland.

De studenten en onderzoekers die ons DIA-Stipendium hebben ontvangen, komen tijdens hun verblijf in Duitsland natuurlijk veel met de Duitse taal in aanraking. Niet alleen in de collegezaal komen ze nieuwe Duitse woorden tegen, maar ook op straat, in de supermarkt, tijdens het sporten of in de kroeg. Wij vroegen ze om hun favoriete Duitse woord/uitdrukking met ons te delen. Zijn er woorden of uitdrukkingen die jij geleerd hebt in Duitsland? Deel ze via Twitter, Instagram of Facebook met de hashtag #GeleerdinDuitsland.

Astrid Arnts | Keulen

"Der April macht was er will"

Casper Bouwmeester | Leipzig

Schnäppchen: in Leipzig zijn er behoorlijk wat tweedehandswinkels te vinden. Al deze winkeltjes verkopen ‘Schnäppchen’, het Duitse woord voor ‘koopjes’.

Pieter Broos | Bonn

Pünktlich: voor Pieter is het meest Duitse woord ''pünktlich'', waar ''stipt op tijd'' mee wordt bedoeld.

Eva van der Burgt | Berlijn

Ciao & tschüssi: het viel Eva op dat de woorden ''ciao'' en ''tschüssi'' vaak gebruikt worden om ''doei'' te zeggen tegen iemand.

Alles im grünen Bereich: ook deze uitdrukking vond ze erg grappig. De uitdrukking wordt gebruikt om te melden dat iets dik in orde komt.

Fayrouz Gomaa | Berlijn

Das Leben ist kein Ponyhof: Fayrouz vond het spreekwoord “Das Leben ist kein Ponyhof” het meest opvallende spreekwoord wat ze tot nu toe in Berlijn heeft gehoord. Ze kwam dit spreekwoord tegen op de muur van een bekend Duits café: St. Oberholz. Het spreekwoord betekent in het Nederlands ‘’je kunt niet alles hebben" of ''niet alles loopt altijd gesmeerd''. Foto: Franz & P, Flickr

Aram de Haas | Keulen

Weltraum: letterlijk vertaald betekent dit ''wereld ruimte'', of ''wereld plaats''. Het is typisch Duits, omdat het een combinatie is van twee (of meer) losse woorden om iets anders/nieuws duidelijk te maken.

Pam Hajer | Hildesheim

''Quasi'' en ''halt'': deze stopwoordjes kun je vergelijken met de Nederlandse stopwoordjes ''zeg maar'' en ''zoiets''.

Claire Heeren | Dortmund

Chillig: toen Claire samen met een medestudent naar een klein feestje geweest was, wilde ze daarna zeggen dat ze het ''gezellig'' vond. Maar hoe zeg je dat in het Duits? ''Gemütlich'' komt in de buurt, maar is niet hetzelfde als het Nederlandse gezellig. Toen leerde ze het woord ''chillig'', afkomstig uit het Engels, waarmee je in het Duits kunt aanduiden dat je iets gezellig vond.

Über den Tellerrad gucken: verder kijken dan je neus lang is.

Sven Hoogeland | Berlijn

Ick/Icke: dit is dialect voor het Duitse woordje ‘ich’.

Joost Ingen-Housz | Berlijn

Was guckst du mich an, bin ich's Kino? "Wat kijk je nou, ben ik de bioscoop?" Een Duitse alledaagse uitdrukking die vooral onder jongeren gebruikt wordt.

Rowena Kat | Keulen

Verschil du/Sie: Rowena vond het opvallend dat ze door de docenten ‘’Frau Kat’’ genoemd werd en dus niet met haar voornaam aangesproken werd. Dit is typisch Duits, want studenten worden, zowel in mailtjes als tijdens de colleges, met u aangesproken.

Cindy Klootwijk | Berlijn

Genau: bij Cindy is vooral het woordje ‘’genau’’ blijven hangen. Dit wordt door Duitsers, maar ook door veel internationale studenten, als stopwoordje gebruikt. Het betekent ''precies''.

Erika Kooistra | Leipzig

Vokü/Küfa: voor Erika waren de woorden Vokü resp. Küfa nieuw. Deze woorden staan voor Volksküche resp. Küche für Alle.

Nora van Kooten | Göttingen

Der Sattel: Nora leerde in Göttingen het woord ''der Sattel'', dat het Duitse woord voor ''zadel'' is.

Reamon Langerwerf | Berlijn

Das ist mir Wurst: dit betekent eigenlijk hetzelfde als “Das ist mir egal” (‘’Het maakt me niet uit”). Het ironische hierbij is dat ze in deze uitdrukking het woordje Wurst gebruiken, terwijl we weten dat Duitsers Wurst heel hoog hebben zitten.

Späti: Reamon kwam veel ‘’Spätkaufwinkeltjes’’ tegen. Het Duitse woord voor avondwinkel. Deze winkeltjes worden ook wel met de afkorting "späti" aangeduid.

Pleun Leijten | Münster

Jovel (= gut, schön) en Leeze (= fiets). Twee typisch Duitse woorden uit Münster samen in één slogan (zie foto).

Teun Ligtvoet | Leipzig

Kabelsalat: een salade van kabels.

Femke Lommelaars | Berlijn

Schönen Feierabend: dit zeggen Duitsers tegen elkaar aan het einde van een werkdag en betekent zoiets als ''fijne werk-vrije avond''. In eerste instantie lijkt het er natuurlijk op dat het om een feestje (Feierabend) gaat, maar dat is niet het geval.

David Mooij | München

BMZ (Brandmelderzentrale): David kwam dit woord vaak tegen op roodomrande bordjes langs de weg. Alle meldingen van brandmelders in een gebouw lopen daarnaartoe, waarna er in die centrale wordt besloten wat voor actie er wordt ondernomen.

Marijn Nohlmans | Berlijn

Achtung: voor Marijn is dit het ‘’meest Duitse woord’’ dat hij kent. Het zegt veel over de Duitse cultuur in één woord.

Weltanschauung: voor Marijn is dit het mooiste Duitse woord, omdat het zoveel zegt in een woord waar wij als Nederlanders meerdere zinnen voor nodig hebben.

Gözde Nur Akarsu | Berlijn

Alter: een typisch Duits woordje dat nooit in de les gebruikt wordt, maar dat je alleen op straat tegenkomt. Dit woordje is Gödze het meest bijgebleven. Het woord kan vertaald worden met ''ouwe'' of ''gast/vriend''. Dit is echt alledaags taalgebruik en zal dus niet in een formele setting gebruikt worden.

Daan Olthoff | München

Heimat: dit woordje is Daan erg gaan waarderen. Een letterlijke Nederlandse vertaling is er niet, maar het brengt de emotionele lading van je thuisland/het gevoel van thuis zijn goed over.

Sjoerd van de Pas | Leipzig

Beziehungsweise: dit woordje gebruiken Duitsers vaak en betekent in het Nederlands ''of te wel'' of ''respectievelijk''.

Anne Louise Schotel | Keulen

Hätte, hätte, Fahrradkette: een uitdrukking die gebruikt wordt als je na een bepaalde situatie te lang nadenkt of praat over wat je beter had kunnen doen - je kunt er nu toch niets meer aan veranderen.

Max Uijtewaal | München

Kreisverwaltungsreferat: een mooi lang woord dat je meteen tegenkomt als internationale student. Als je verhuisd naar een Duitse stad moet je hier langs om jezelf in te schrijven.

Loes Verswijveren | Münster

Muskelkater: Loes leerde het woord ''Muskelkater'' kennen in de sportschool. Een prachtig, toepasselijk woord voor spierpijn na het sporten.

Laura Vollebregt | Münster

Ich bin gerade auf dem Sprung…: ik sta net op het punt om…

Die Ohren steifhalten: houd je taai

Vom Hundertsten ins Tausendste kommen: van de hak op de tak springen

Es schüttet: het giet

Jurijn Timon de Vos | Münster

Da ist noch Luft nach oben: dit betekent ''er is nog ruimte voor verbetering''.

Sophie Wellen | Berlijn

Berliner Schnauze: hiermee wordt meestal het Berlijnse dialect bedoeld, maar het betreft eigenlijk ook de algemene houding van de Berlijners.

Bastiaan Cnossen | Bonn

Umfahren: dit werkwoord kan in bepaalde contexten z'n eigen tegenovergestelde betekenen. Als iemand midden op straat staat en je kunt niet meer remmen met je auto, dan zul je diegene umfahren. Als je echter nog genoeg tijd hebt om te remmen, kun je rustig umfahren en zal de persoon niks mankeren.

Denise Enthoven | Freiburg

Bächleboot: dit wordt verkocht in Freiburg voor de kinderen om door de minigrachtjes te kunnen slepen/varen.

Daphne de Bruin | München

Servus: dit woord wordt in enkele delen van Duitsland en vooral in Oostenrijk gebruikt als begroeting.